SENDİKALAR ve TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU’NDA İPTAL KARARI 03.03.2021 TARİHLİ RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI

RESMİ GAZETE : 03.03.2021 toplu iş sözleşmesi kanunu

SONUÇ : İptal kararı- Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu madde 39/4-4. cümle iptal edildi.

KARARA KONU HAKLAR : Olumsuz Sendika Hakkı (Anayasa md. 51), Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı (Anayasa md. 53), Anayasa md. 13 (Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması)

HUKUKİ AÇIKLAMA :

Bilindiği üzere, toplu iş sözleşmesi işçi sendikası ile işveren sendikası veya işveren sendika üyesi değilse işveren arasında imzalanır. Toplu iş sözleşmesinden de kural olarak sözleşmeye taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanır.

İstisna:

Sözleşme imzalandığı sırada taraf işçi sendikasına üye olmayan işçiler,

Sonradan işyerine girip de üye olmayan işçiler,

İmza tarihinde taraf işçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanlar,

Toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına dayanışma aidatı ödeyerek sözleşmeden yararlanır. Bunun için işçi sendikasının onayı da aranmayacaktır. Dayanışma aidatı ödeyen işçi, talep tarihinden itibaren toplu iş sözleşmesinden yararlanır.

İPTALDEN ÖNCEKİ HUKUKİ DURUM :

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 39/4-4. Cümlede; Sözleşme imzalandığı sırada taraf işçi sendikasına üye olmayan işçiler, sonradan işyerine girip de üye olmayan işçiler, imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanların; imza tarihinden önceki taleplerinin, imza tarihi itibariyle hüküm doğuracağı belirtilmişti.

KARAR :

Anayasa Mahkemesi kanunun 39/4-4. cümle maddesiyle; taraf sendikanın üyesi olmayan ancak dayanışma aidatı ödeyerek toplu iş sözleşmesinden yararlanmak isteyen işçilerin; sözleşmenin imza tarihinden önceki taleplerinin imza tarihi itibariyle hüküm doğurmasına yol açtığını belirtmiştir. Bu durum, sözleşme tarafı olmayan işçilerin, geçmişe yönelik parasal haklar içeren hükümlerden faydalanamamalarına yol açmaktadır. Bunu önlemek isteyen işçiler ise, sendikaya üye olmak zorunda kalmaktadır. Bu durumun, olumsuz sendika hakkı (Anayasa madde 51 ‘’…Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da üyelikten ayrılmaya zorlanamaz.’’) ve toplu iş sözleşmesi hakkını kısıtlar.

Anayasa Mahkemesi, ilgili kuralın:

• Meşru bir amacı olduğunu belirtmiştir. (Zira; kuralla, toplu iş sözleşmesine taraf sendikaya üye işçi sayısı artacak ve toplu iş sözleşmesi yapma hakkı etkin biçimde kullanılabilecektir.)
• Demokratik toplum kurallarının gereklerine uygun bir sınırlama olmadığını belirtmiştir. (Zira; sözleşme tarafı sendikaya üye olmayan işçiler, toplu iş sözleşmesinin geriye dönük haklar tanıyan hükümlerinden yararlanamamaktadır.

Sonuç olarak; sendikalar arası rekabeti de taraf sendika lehine bozduğu belirtilmiştir.) Bu nedenle, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu md. 39/4-4. cümle ‘’İmza tarihinden önceki talepler imza tarihi itibarıyla hüküm doğurur.’’ İptal edilmiştir.

Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla.