Genel olarak,
Öğretim elemanları hakkında uygulanacak disiplin cezaları sınırlı sayıdadır. Bunlar şu şekildedir: Uyarma, kınama, aylıktan veya ücretten kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme, üniversite öğretim mesleğinden çıkarma ve kamu görevinden çıkarma. öğretim elemanlarına verilen uyarma cezası.
Öğretim elemanları hakkında uygulanan disiplin cezaları ve iptal davası konulu makalemizden sonra; ilk disiplin cezası olan uyarma cezasını bu makalemizde detaylarıyla inceleyeceğiz.
Uyarma disiplin cezası nedir?
Öğretim elemanına, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazıyla bildirilmesidir.
Öğretim elemanına hangi nedenlerle uyarma disiplin cezası verilebilir?
Uyarma cezasına yol açan fiil ve davranışlar şu şekildedir:
- Öğretim elemanının, maiyetindeki elemanların yetiştirilmesinde özen göstermemesi,
- Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemesi,
- Görevin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, kayıtsızlık göstermesi veya düzensiz davranması,
- Usulsüz müracaat veya şikayette bulunması.
Uyarma cezası, kanunda yazılı bu nedenler dışında başka herhangi bir nedenle verilemez.
Uyarma cezasında zamanaşımı süresi nedir?
Soruşturma zamanaşımı:
Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren 1 ay içinde disiplin soruşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin soruşturması açılamaz.
Ceza zamanaşımı:
Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiillerin işlendiği tarihten itibaren 2 yıl geçmişse disiplin cezası verilemeyecektir. Ancak önemle belirtmek gerekir ki; bilimsel bir eser, akademik atama/terfilerde kullanma ya da kısmen/tamamen yeniden yayıma konu olmuşsa; 2 yıllık zamanaşımı süresi yeniden işlemeye başlar.
Disiplin cezası yargı kararıyla iptal edilmişse idarenin, yeniden disiplin cezası verme yetkisi var mıdır?
Önemle belirtmek gerekir ki, idare mahkemesinin disiplin cezasını iptal etmesinin ardından, ceza, hukuk düzeninden kalkmış olur. Ancak şunu vurgulamakta yarar var ki; cezayı vermeye yetkili idare, iptal kararının gerekçesini dikkate alarak yeniden disiplin cezası verme yetkisine sahiptir.
Disiplin cezasının iptali kararının idareye ulaştığı tarihte:
- Ceza zamanaşımı süresi dolmamışsa; idarenin, kalan disiplin ceza zamanaşımı süresi içinde disiplin cezası verme yetkisi vardır.
- Zamanaşımı süresi dolmuş veya sürenin dolmasına 3 aydan daha az süre kalmışsa, idarenin; en geç 3 ay içinde karar gerekçesini dikkate alarak yeniden disiplin cezası verme yetkisi vardır.
Uyarma cezasını vermeye yetkili kişi kimdir?
Bu cezayı verme yetkisi, sıralı disiplin amirlerine aittir.
Ancak; rektörler ve bağımsız vakıf meslek yüksekokulu müdürleri hakkında Yükseköğretim Kurulu Başkanı bu cezayı verebilecektir.
Disiplin cezası verme yetkisi, devredilemez. Bu yetki kuralına uygun davranılmaması; disiplin cezasının yetki unsurunu sakatlar ve idari işlemin iptaline yol açar.
Öğretim elemanı, dava açmadan önce uyarma disiplin cezasına itiraz hakkına sahiptir.
Disiplin cezası bir idari işlem olup, bu işleme karşı dava açmadan önce itiraz yoluna başvurmak mümkündür. Ancak bu itiraz zorunlu değildir, isteğe bağlıdır.
- Hakkında uyarma disiplin cezası verilen öğretim elemanı; görevli olduğu birimin disiplin kuruluna itiraz hakkına sahiptir.
- Ancak şayet uyarma cezası rektör tarafından verilmişse, itiraz üniversite disiplin kuruluna yapılacaktır.
- Rektörler ve bağımsız vakıf meslek yüksekokulu müdürleri itirazı, Yüksek Disiplin Kuruluna yapar.
Önemle vurgulamakta fayda var ki; uyarma cezasını veren disiplin amiri, disiplin kurullarına katılamayacaktır. Böyle bir durumda ilgili disiplin kuruluna, üyelerden en yüksek unvanlı öğretim üyesi; en yüksek unvanlı öğretim üyesi birden fazlaysa en kıdemli üye; öğretim üyesi yoksa en kıdemli öğretim görevlisi başkanlık edecektir.
Dava açmadan önce itiraz edilirse, itiraz süresi nedir?
Şayet itiraz yolu seçilmişse; öğretim elemanı, cezanın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde cezaya itiraz etmelidir.
İdarenin itirazı inceleme ve değerlendirme süresi nedir?
Öğretim elemanının itirazı üzerine ilgili idare, itiraz tarihinden itibaren 30 gün içinde karar verecektir. Şayet itiraz kabul edilirse, ceza tüm sonuçlarıyla ortadan kalkar. Ancak ilgili disiplin amiri veya disiplin kurulu; itirazın kabulü kararındaki gerekçeye uygun olarak, en geç 3 ay içinde yeni bir işlem yapma yetkisine sahiptir.
İtirazın reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde iptal davası açılabilir.
Öğretim elemanının uyarma disiplin cezasına itirazı üzerine idare, itirazı açık bir şekilde reddedebilir. İdare 30 günlük sürede itiraza cevap vermezse; itirazı zımnen reddetmiş olur. Öğretim elemanı; zımni ret tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresinde iptal davası açma hakkına sahiptir.
İdari işlemin iptali davası konusundaki makalemize ulaşmak için tıklayınız. (https://www.tuzelgulsen.av.tr/idare-hukuku/idari-islemin-iptali-davasi-idare-hukuku/ )
Uyarma disiplin cezasının etki ve sonuçlarını doğurmaması için dava, yürütmenin durdurulması talepli açılmalıdır.
Disiplin cezasına karşı dava açılması, kendiliğinden işlemin etki ve sonuçlarını doğurmasını engellemez. Bunun için, uyarma cezasının iptali davası açarken ayrıca yürütmenin durdurulması talep edilmelidir.
Uyarma cezasının özlük dosyasından silinmesini talep etmek mümkün müdür?
Öğretim elemanının, uyarma cezasının uygulanmasından itibaren 5 yıl sonra atamaya yetkili amire başvurarak; verilen cezaların özlük dosyasından silinmesini talep etme hakkı vardır. Öğretim elemanının bu talebi, bu süreler içerisindeki davranışları isteğini haklı kılacak nitelikte görülürse, yerine getirilir.
Sonuç
Öğretim elemanları hakkında uygulanan uyarma disiplin cezası bir idari işlemdir. Hakkında uyarma cezası uygulanan öğretim elemanının, idari işlemin iptali için dava açma hakkı vardır. İdari işlemin iptali davası konusunda detaylı bilgiye ulaşmak için tıklayınız.
TÜZEL&GÜLŞEN Hukuk Bürosu, İdare Hukuku alanında ve bu bağlamda öğretim elemanlarına verilen disiplin cezası konusunda deneyimli ve etkin ekibiyle hukuki hizmet vermektedir.
AVUKAT DERYA TÜZEL
öğretim elemanlarına verilen uyarma cezası. öğretim elemanlarına verilen uyarma cezası.