Genel olarak,
Devlet memurlarına verilebilecek disiplin cezaları sınırlı sayıda olup, bunlar şu şekildedir: Uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması, devlet memurluğundan çıkarma. İlk makalemizde devlet memurları hakkında uygulanabilecek disiplin cezaları ile bu disiplin cezalarına karşı açılabilecek iptal davalarını inceledik. Bu makalemizdeyse; devlet memurları uyarma cezası incelenecektir.
Uyarma disiplin cezası nedir?
Uyarma cezası, devlet memuruna, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazıyla bildirilmesidir.
Devlet memurları uyarma cezası hangi nedenlerle verilebilir?
Uyarma cezasına yol açan fiil ve davranışlar, kanunda belirtildiği üzere, şu şekildedir:
- Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kayıtsızlık göstermek veya düzensiz davranmak,
- Özürsüz veya izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev mahallini terk etmek,
- Kurumca belirlenen tasurruf tedbirlerine riayet etmemek,
- Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak,
- Devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak,
- Görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık göstermek veya ilgisiz kalmak,
- Belirlenen kılık ve kıyafet hükümlerine aykırı davranmak,
- Görevin işbirliği içinde yapılması ilkesine aykırı davranışlarda bulunmak.
Uyarma cezasında zamanaşımı süresi nedir?
Soruşturma zamanaşımı:
Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren; 1 ay içinde disiplin soruşturmasına başlanmazsa, ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
Disiplin cezası zamanaşımı:
Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiillerin işlendiği tarihten itibaren 2 yıl geçmişse ceza verme yetkisi de zamanaşımına uğrar. Bu halde disiplin cezası verilemez.
Devlet memurları uyarma cezası karar süresi nedir?
Disiplin amiri, devlet memuru hakkındaki soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren 15 gün içinde kararını vermek zorundadır.
Devlet memurları uyarma cezası vermeye yetkili kişi kimdir?
Uyarma cezası, yalnızca disiplin amirleri tarafından verilebilir.
Bu yetki kuralına uygun davranılmaması; uyarma disiplin cezasının yetki unsurunu sakatlar ve idari işlemin iptaline yol açar.
Devlet memuruna, savunması alınmadan uyarma disiplin cezası verilemez.
Hakkında disiplin soruşturması başlatılan devlet memurunun savunmasının alınması zorunludur. Savunma alınmadan verilen uyarma disiplin cezası hukuka aykırıdır. Savunma, en temel anayasal hak olup, bu usulün hiç işletilmemesi veya hukuka uygun işletilmemesi, uyarma disiplin cezasının iptaline yol açar.
Devlet memurunun savunma süresi en az 7 gündür.
Hakkında disiplin soruşturması başlatılan ve savunması istenen memura, savunmasını yapması için en az 7 günlük süre tanınması gerekir. Memura savunmaya davet yazısı tebliğ edilir ve savunma için, belirtilen bir tarih ve yerde hazır bulunması istenir. Bu sürede savunmasını yapmayan memur, savunma hakkından vazgeçmiş sayılacaktır.
Devlet memurları uyarma cezası işlemine karşı dava açmadan önce itiraz yoluna başvurma hakkına sahiptir.
Uyarma cezası bir idari işlem olup, devlet memurları. uyarma cezası işlemine karşı dava açmadan önce itiraz yoluna başvurabilir. Ancak bu itiraz zorunlu değildir, isteğe bağlıdır. Hakkında uyarma disiplin cezası verilen devlet memuru, bu cezaya karşı disiplin kuruluna itiraz etme hakkına sahiptir.
Dava açmadan önce itiraz edilirse, itiraz süresi nedir?
Şayet itiraz yolu seçilmişse; devlet memuru uyarma disiplin cezası işleminin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde cezaya itiraz etme hakkına sahiptir. Bu sürede itiraz edilmezse, disiplin cezası kesinleşir.
İdarenin itirazı inceleme ve değerlendirme süresi nedir?
Devlet memurları uyarma cezası işlemine itiraz edince ilgili disiplin kurulu, itiraz tarihinden itibaren 30 gün içinde karar vermekle yükümlüdür. Disiplin kurulu itirazı kabul edebilir, reddedebilir, itiraza cevap vermeyebilir.
- İtirazın Kabulü: Disiplin kurulu itirazı kabul ederse, disiplin amiri kararı gözden geçirir. Akabinde, verilen ceza tamamen kaldırılır veya hafifletilebilir.
- İtirazın Zımnen Reddi: Disiplin kurulu, itirazın yapıldığı günden itibaren 30 günlük sürede hiçbir cevap da vermeyebilir. Bu durumda itirazı zımnen reddetmiş olur. Zımni ret tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresinde iptal davası açılması mümkündür.
- İtirazın Reddi: Disiplin kurulu, devlet memurunun disiplin cezasına itirazını reddedebilir. İtirazın reddedildiği tarihten itibaren; 60 gün içinde iptal davası açılması mümkündür.
İtirazın reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde iptal davası açılabilir.
Devlet memurları uyarma cezası işlemine itiraz ettiğinde idare, itirazı açık bir şekilde reddetmiş veya 30 günlük süre içinde işlem yapmayarak zımnen reddetmiş olabilir. Bu durumda devlet memuru, itirazın reddi veya zımnen reddi tarihinden itibaren 60 gün içinde iptal davası açabilir.
Devlet memurları uyarma cezası işleminin etki ve sonuçlarını doğurmaması için dava, yürütmenin durdurulması talepli açılmalıdır.
Devlet memurları uyarma disiplin cezası, verildiği andan itibaren hüküm ifade eder ve derhal uygulanır. Disiplin cezasına karşı dava açılması, kendiliğinden işlemin etki ve sonuçlarını doğurmasını engellemez. Bunun için, uyarma cezasının iptali davası açarken ayrıca yürütmenin durdurulması talep edilmelidir.
Uyarma cezasının özlük dosyasından silinmesi talep edilebilir mi?
Devlet memurları uyarma cezaları, memurun özlük dosyasına işlenir. Devlet memuru,; uyarma cezasının uygulanmasından itibaren 5 yıl sonra atamaya yetkili amire başvurarak, verilen cezaların özlük dosyasından silinmesi talep edebilir. Devlet memurunun bu talebi, bu süreler içerisindeki davranışları, isteğini haklı kılacak nitelikte görülürse, yerine getirilir. Bu karar da özlük dosyasına işlenir.
Sonuç
Devlet memurları hakkında uygulanan uyarma disiplin cezası bir idari işlemdir. Bu idari işleme karşı itiraz yoluna başvurmak mümkün olduğu gibi, idare mahkemesinde doğrudan iptal davası açılabilir.
TÜZEL&GÜLŞEN Hukuk Bürosu, İdare Hukuku alanında ve bu bağlamda devlet memurlarına verilen disiplin cezası konusunda deneyimli ve etkin ekibiyle hukuki hizmet vermektedir.
AVUKAT DERYA TÜZEL
Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla.