Genel olarak,
Devlet memurlarına verilebilecek disiplin cezaları sınırlı sayıda olup, bunlar şu şekildedir: Uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması, devlet memurluğundan çıkarma. İlk makalemizde devlet memurları hakkında uygulanabilecek disiplin cezaları ile bu disiplin cezalarına karşı açılabilecek iptal davalarını inceledik. Bu makalemizdeyse; devlet memurları kınama disiplin cezası detaylarıyla incelenecektir.
Kınama disiplin cezası nedir?
Kınama cezası, memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.
Devlet memurlarına hangi nedenlerle kınama disiplin cezası verilebilir?
Kınama cezasına yol açan fiil ve davranışlar, kanunda belirtildiği üzere, şu şekildedir:
- Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında kusurlu davranmak,
- Eşlerinin, reşit olmayan veya mahcur olan çocuklarının kazanç getiren sürekli faaliyetlerini belirlenen sürede kurumuna bildirmemek,
- Görev sırasında amire hal ve hareketi ile saygısız davranmak,
- Hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak,
- Devlete ait resmi araç,gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanmak,
- Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı kaybetmek,
- İş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak,
- İş arkadaşlarına ve iş sahiplerine söz veya hareketle sataşmak,
- Görev mahallinde genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak ve bu tür yazı yazmak, işaret, resim ve benzeri şekiller çizmek ve yapmak,
- Verilen emirlere itiraz etmek,
- Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak,
- Kurumların huzur, sükün ve çalışma düzenini bozmak.
- Yetkili olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç vermek.
Kınama cezasında zamanaşımı süresi nedir?
Soruşturma zamanaşımı:
Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren; 1 ay içinde disiplin soruşturmasına başlanmazsa, ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
Disiplin cezası zamanaşımı:
Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiillerin işlendiği tarihten itibaren 2 yıl geçmişse ceza verme yetkisi de zamanaşımına uğrar. Bu halde disiplin cezası verilemez.
Devlet memurları kınama cezası karar süresi nedir?
Disiplin amiri, devlet memuru hakkındaki soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren 15 gün içinde kararını vermek zorundadır.
Devlet memurları kınama cezası vermeye yetkili kişi kimdir?
Kınama cezası, yalnızca disiplin amirleri tarafından verilebilir.
Bu yetki kuralına uygun davranılmaması; kınama disiplin cezasının yetki unsurunu sakatlar ve idari işlemin iptaline yol açar.
Devlet memuruna, savunması alınmadan kınama disiplin cezası verilemez.
Hakkında disiplin soruşturması başlatılan devlet memurunun savunmasının alınması zorunludur. Savunma alınmadan verilen kınama disiplin cezası hukuka aykırıdır. Savunma, en temel anayasal hak olup, bu usulün hiç işletilmemesi veya hukuka uygun işletilmemesi, kınama disiplin cezasının iptaline yol açar.
Devlet memurunun savunma süresi en az 7 gündür.
Hakkında disiplin soruşturması başlatılan ve savunması istenen memura, savunmasını yapması için en az 7 günlük süre tanınması gerekir. Memura savunmaya davet yazısı tebliğ edilir ve savunma için, belirtilen bir tarih ve yerde hazır bulunması istenir. Bu sürede savunmasını yapmayan memur, savunma hakkından vazgeçmiş sayılacaktır.
Devlet memurları kınama cezası işlemine karşı dava açmadan önce itiraz yoluna başvurma hakkına sahiptir.
Kınama cezası bir idari işlem olup, devlet memurları kınama cezası işlemine karşı dava açmadan önce itiraz yoluna başvurabilir. Ancak bu itiraz zorunlu değildir, isteğe bağlıdır. Hakkında kınama disiplin cezası verilen devlet memuru, bu cezaya karşı disiplin kuruluna itiraz etme hakkına sahiptir.
Dava açmadan önce itiraz edilirse, itiraz süresi nedir?
Şayet itiraz yolu seçilmişse; devlet memuru kınama disiplin cezası işleminin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde cezaya itiraz etme hakkına sahiptir. Bu sürede itiraz edilmezse, disiplin cezası kesinleşir.
İdarenin itirazı inceleme ve değerlendirme süresi nedir?
Devlet memurları kınama cezası işlemine itiraz edince ilgili disiplin kurulu, itiraz tarihinden itibaren 30 gün içinde karar vermekle yükümlüdür. Disiplin kurulu itirazı kabul edebilir, reddedebilir, itiraza cevap vermeyebilir.
- İtirazın Kabulü: Disiplin kurulu itirazı kabul ederse, disiplin amiri kararı gözden geçirir. Akabinde, verilen ceza tamamen kaldırılır veya hafifletilebilir. Disiplin amiri, cezayı tamamen kaldırma veya hafifletme kararını 15 gün içinde vermek zorundadır.
- İtirazın Zımnen Reddi: Disiplin kurulu, itirazın yapıldığı günden itibaren 30 günlük sürede hiçbir cevap da vermeyebilir. Bu durumda itirazı zımnen reddetmiş olur. Zımni ret tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresinde iptal davası açılması mümkündür.
- İtirazın Reddi: Disiplin kurulu, devlet memurunun disiplin cezasına itirazını reddedebilir. İtirazın reddedildiği tarihten itibaren; 60 gün içinde iptal davası açılması mümkündür.
İtirazın reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde iptal davası açılabilir.
Devlet memurları kınama cezası işlemine itiraz ettiğinde idare, itirazı açık bir şekilde reddetmiş veya 30 günlük süre içinde işlem yapmayarak zımnen reddetmiş olabilir. Bu durumda devlet memuru, itirazın reddi veya zımnen reddi tarihinden itibaren 60 gün içinde iptal davası açabilir.
Devlet memurları kınama cezası işleminin etki ve sonuçlarını doğurmaması için dava, yürütmenin durdurulması talepli açılmalıdır.
Devlet memurları kınama disiplin cezası, verildiği andan itibaren hüküm ifade eder ve derhal uygulanır. Disiplin cezasına karşı dava açılması, kendiliğinden işlemin etki ve sonuçlarını doğurmasını engellemez. Bunun için, kınama cezasının iptali davası açarken ayrıca yürütmenin durdurulması talep edilmelidir.
Kınama cezasının özlük dosyasından silinmesi talep edilebilir mi?
Devlet memurları kınama cezası, memurun özlük dosyasına işlenir. Devlet memuru,; kınama cezasının uygulanmasından itibaren 5 yıl sonra atamaya yetkili amire başvurarak, verilen cezaların özlük dosyasından silinmesi talep edebilir. Devlet memurunun bu talebi, bu süreler içerisindeki davranışları, isteğini haklı kılacak nitelikte görülürse, yerine getirilir. Bu karar da özlük dosyasına işlenir.
Sonuç
Devlet memurları hakkında uygulanan kınama disiplin cezası bir idari işlemdir. Bu idari işleme karşı önce itiraz yoluna başvurmak mümkün olduğu gibi; itiraz etmeksizin, idare mahkemesinde doğrudan iptal davası açılabilir.
TÜZEL&GÜLŞEN Hukuk Bürosu, İdare Hukuku alanında ve bu bağlamda devlet memurlarına verilen disiplin cezası konusunda deneyimli ve etkin ekibiyle hukuki hizmet vermektedir.
AVUKAT DERYA TÜZEL
Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla. Örneğin. Örneğin. Dolayısıyla.